Terug
Terug



Fouten in de zesde editie van Binas


Ieder boek bevat fouten - we weten er alles van - maar vaak worden die niet snel aan de gebruikers van een boek gemeld. Vooral bij een boek als Binas is dat hinderlijk. Daarom starten we hier een rubriek met fouten die wij gevonden hebben. We nodigen iedereen uit nieuwe bijdragen te leveren. Ook voor scheikunde en biologie?


Tabel 35E2

Bij de formule voor de baanstraal van Bohr ontbreekt een π in de noemer.
Verder ontbreekt in de rechter formule voor En een minteken. Links in het paars staat het wel.


Tabel 27D

Het gaat hier om een fout die de redactie niet fout vindt, maar wij wel. Er is in de titel sprake van radioactieve straling. Die straling is niet radioactief, maar hij is afkomstig van radioactieve stoffen. Toen wij daar tegen protesteerden, schreef de redactie ons:
Ik vind het eeuwige gevecht van natuurkundigen tegen 'Radioactieve straling' een raar achterhoedegevecht tegen vakjargonwoordjes die in de natuurkunde nu eenmaal iets anders betekenen dan in dagelijks taalgebruik. Je moet dan het te strakke keurslijf van het vakjargon aanpassen aan de dagelijkse wereld en niet andersom proberen te doen, want dat gevecht verlies je toch.
Bovendien is radioactieve straling absoluut niet fout! Het maakt juist gebruik van een prachtig taalstijlkenmerk, namelijk van het metonymisch adjectief. (Laatst is er in Lingo aandacht aan besteed: je moet natuurlijk wel hoogstaande programma's bijhouden om op de hoogte te blijven!)
Metonymisch betekent hier dat het bijvoeglijk naamwoord niet direct op het zelfstandig naamwoord slaat, maar op omstandigheden die er mee te maken hebben.
Zo is een luie stoel niet lui, maar de persoon die er in gaat zitten.
Een staande receptie staat niet, maar de receptiegangers.
Zo is radioactieve straling niet radioactief maar wel afkomstig van radioactieve stoffen / c.q. veroorzaakt door een verschijnsel dat we als natuurkundigen radioactiviteit noemen.
Niets mis mee, dus.

U begrijpt dat we ons gewonnen geven en de strijd opgeven. Maar doe het dan ook goed:
  • keur voortaan stopcontacten die 'onder stroom staan' goed;
  • accepteer dat een gebeurtenis 'lichtjaren geleden' plaatsvond;
  • hik niet als iemand, die moet kiezen uit twee mogelijkheden, zegt dat hij ’nu eenmaal niet zo digitaal is’.
Verzin zelf nog tien van zulke voorbeelden.




Tabel 26

De lading van het up-quark is verkeerd.
Er staat 1/3e, dat moet zijn 2/3e.


Tabel 35A-A.5

De formule van Kepler-3 is verkeerd.
Er staat r2/T3 = GM/4π2, dat moet zijn r3/T2 = GM/4π2


Tabel 32H

Hier is niet sprake van metonymische adjectieven of simpele tikfouten, maar die tabel is echt fout. We hebben ons licht opgestoken bij de sterrenkundige prof. Henny J.G.L.M. Lamers van Astronomical Institute Anton Pannekoek, University of Amsterdam. Hij schreef ons:

Die schaalfactor en de dichtheid kloppen niet met de tijd en temperatuur!!
Daar is iets mis mee in Binas.
  1. De kosmische achtergrondstraling werd zichtbaar toen de temperatuur ca. 3000 K was (t.g.v. de recombinatie van H en het verdwijnen van de vrije elektronen).
  2. De schaal factor was toen 1/1100 = 10-3, i.p.v 10-7 en de temperatuur was 3000 K.
    Dat klopt met de verhouding 2,7 K nu en 3000 K toen.
    Dus de schaalfactor 10-7 op het tijdstip 3⋅105 jaar is fout.
    Dat moet 10-3 zijn en dan klopt de dichtheid ook niet.
  3. Volgens figuur 32H wordt eerst de kosmische achtergrondstraling zichtbaar en daarna pas de vorming van de atomen. Dat kan niet, want de achtergrondstraling werd zichtbaar toen H recombineerde, dus de atomen waren er al!
U hebt dus gelijk dat de getallen niet kloppen.


We hebben dit gemeld bij de redactie en de uitgever. Als we antwoord krijgen, melden we dat hier.